Charakterystyka odmian pszenicy jarej zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego
- Bombona
- Hewilla
- Katoda
- Monsun
- Parabola
- Tybalt
- Żura
- Trappe
Listę zalecanych odmian pszenicy jarej na województwo lubelskie opracowano na podstawie wyników uzyskanych ze ścisłych eksperymentów polowych prowadzonych w trzech punktach doświadczalnych woj. lubelskiego, oraz z jednego punktu doświadczalnego woj. mazowieckiego (SDOO Seroczyn, powiat siedlecki). Badania realizowano w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w woj. lubelskim w latach 2008-2010.
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Lp. |
Odmiana
|
Rok wpisania do krajowego rejestru / rok włączenia do LZO |
Plon ziarna średnia (2008-2010) |
Hodowca |
|
a1 |
a2 |
||||
Wzorzec dt/ha |
67,1 |
75,4 |
|||
elitarne (grupa E) |
|||||
1 |
Bombona |
2005/2007 |
97 |
93 |
DANKO Hodowla Roślin Choryń |
jakościowe (grupa A) |
|||||
1 |
Hewilla |
2006/2009 |
99 |
102 |
Małopolska Hodowla Roślin- HBP Kraków |
2 |
Katoda |
2008/2010 |
101 |
100 |
DANKO Hodowla Roślin Choryń |
3 |
Monsun |
2004/2007 |
102 |
102 |
KWS Lochow Polska Kondratowice |
4 |
Parabola |
2006/2008 |
100 |
98 |
Małopolska Hodowla Roślin- HBP Kraków |
5 |
Tybalt |
2005/2007 |
107 |
106 |
Irena Szyld ul. Celtycka 41a Kalisz |
6 |
Żura |
2002/2005 |
102 |
100 |
Małopolska Hodowla Roślin- HBP Kraków |
chlebowe (grupa B) |
|||||
1 |
Trappe |
2008/2010 |
102 |
104 |
KWS Lochow Polska Kondratowice |
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy
Opisowej Odmian ( COBORU 2010).
Lp. |
Odmiana |
Wysokość roślin (cm) |
Wyleganie 1-9° |
Porastanie 1-9° |
Wyrównanie ziarna >2,5mm w % |
Ilość glutenu mokrego 1-9° |
Mączniak 1-9° |
Rdza Brunatna 1-9° |
Brunatna plamistość liści 9° |
Septorioza liści 1-9° |
Septorioza plew 1-9° |
1 |
Bombona |
94 |
7,6 |
6 |
84 |
9 |
7,6 |
6,8 |
7,6 |
7,0 |
7,7 |
2 |
Hewilla |
96 |
6,9 |
5 |
83 |
8 |
7,3 |
6,9 |
7,4 |
6,3 |
7,2 |
3 |
Katoda |
93 |
7,4 |
4 |
85 |
7 |
7,9 |
7,6 |
7,8 |
7,0 |
7,4 |
4 |
Monsun |
85 |
7,4 |
8 |
82 |
7 |
7,1 |
6,8 |
7,6 |
7,0 |
7,4 |
5 |
Parabola |
89 |
7,3 |
4 |
87 |
8 |
7,6 |
7,1 |
7,7 |
6,6 |
7,3 |
6 |
Tybalt |
82 |
7,3 |
6 |
78 |
7 |
8,3 |
8,3 |
7,5 |
7,0 |
7,6 |
7 |
Żura |
94 |
7,3 |
3 |
81 |
8 |
7,7 |
7,0 |
7,4 |
6,5 |
7,5 |
8 |
Trappe |
86 |
7,8 |
5 |
75 |
6 |
7,5 |
7,6 |
7,8 |
7,3 |
7,7 |
Skala 1 - 9° - 9 wartość bardzo duża, 5 – średnia, 1 – bardzo mała.
Bombona – odmiana elitarna (grupa E). Odporność na mączniaka, rdzę brunatną, septoriozę liści, septoriozę plew i choroby podstawy źdźbła – średnia, na fuzariozę kłosów – dość mała, na rdzę źdźbłową – mała. Rośliny dość wysokie o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zasypowym średnia. Odporność na porastanie ziarna dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka i ilość glutenu bardzo duża. Wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Ogólna wydajność mąki średnia. Odmiana w warunkach Lubelszczyzny piąty rok na liście odmian zalecanych do uprawy, dobrze plonuje na poziomie a1 (97 % wzorca).
Hewilla – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na septoriozę plew, fuzariozę kłosów i chorób podstawy źdźbła- średnia, na mączniaka, rdzę brunatną i septoriozę liści dość mała. Rośliny dość wysokie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Odporność na porastanie w kłosach dość duża. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia, ilość glutenu duża do bardzo dużej, liczba opadania bardzo duża. Wydajność ogólna mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W trzyletnim cyklu badań uzyskano plon ziarna w wysokości 99 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 102 % wzorca w technologii intensywnej, trzeci rok na LZO dla Lubelszczyzny.
Katoda – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na mączniaka, rdzę brunatną duża, na brunatną plamistość liści dość duża, na septoriozę liści średnia, na septoriozę plew i choroby podstawy źdźbła dość mała, na fuzariozę kłosów mała. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu średnia. Ogólna wydajność mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W trzyletnim cyklu badań uzyskano plon ziarna w wysokości 101 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 100 % wzorca w technologii intensywnej, drugi rok na LZO dla Lubelszczyzny.
Monsun – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na mączniaka, rdzę brunatną, septoriozę plew i fuzariozę kłosów dość mała, na septoriozę liści – przeciętna. Rośliny niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni.
Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna duża do bardzo dużej, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka dość duża, wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Ilość glutenu duża, indeks glutenu bardzo duży. Ogólna wydajność mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W doświadczeniach PDO realizowanych w woj. lubelskim odmiana potwierdziła swój wysoki potencjał plonotwórczy, uzyskując 102 % wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, piąty rok na liście odmian zalecanych dla Lubelszczyzny.
Parabola - Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na ważniejsze choroby średnia. Rośliny średniej wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie ziarna dość mała, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej. Wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Ogólna wydajność mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W warunkach Lubelszczyzny odmiana uzyskała na wysokim poziomie agrotechniki (a1) 98 % W, oraz 100 % wzorca na podstawowym poziomie uprawy (a2). Odmiana ze wszystkich zalecanych odmian na woj. lubelskie odznacza się najwyższym wyrównaniem ziarna (87%) oraz największą masą 1000 ziaren, czwarty rok na liście LZO.
Tybalt – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na mączniaka i rdzę brunatną – duża, na septoriozę liści, septoriozę plew, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła – średnia, na rdzę źdźbłową – dość mała. Rośliny niskie do bardzo niskich, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym mała. Odporność na porastanie ziarna bardzo duża, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacji SDS duży do bardzo dużego. Ogólna wydajność mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego plonowała najwyżej ze wszystkich badanych odmian; stosownie- 107 % W -na a1 i 106 % W -na a2. Od pięciu lat na liście odmian zalecanych dla Lubelszczyzny.
Żura – Odmiana jakościowa (grupa A). Odmiana przydatna na cele młynarsko – piekarskie. Odporność na rdzę brunatną, źdźbłową i choroby podstawy źdźbła dość mała, na pozostałe choroby przeciętna. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania wczesny. Odporność na porastanie w kłosach mała. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość duża. Zawartość glutenu duża do bardzo dużej a jego, jakość wyrażona indeksem dobra do bardzo dobrej. Szklistość ziarna przeciętna. Wydajność ogólna mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W warunkach Lubelszczyzny uzyskała 102 % wzorca- na a1 i 100 % wzorca- na a2, siódmy rok na liście LZO.
Trappe– Odmiana chlebowa (grupa B). Odporność na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i septoriozę liści dość duża, na mączniaka, septoriozę plew, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła -średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Odporność na porastanie w kłosach przeciętna. Masa 1000 ziaren i wyrównanie małe, gęstość w stanie zsypnym duża do bardzo dużej. Liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka średnia, ilość glutenu dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskała 102 % wzorca na a1 i 104 % wzorca na a2, drugi rok na liście LZO.