Ekologia w produkcji zwierzęcej

Produkty rolnictwa ekologicznego to płody rolne nieprzetworzone oraz produkty z nich powstałe, w tym także zwierzęta oraz produkty i przetwory pochodzenia zwierzęcego, które zostały wyprodukowane metodami ekologicznymi.

Produkty rolnictwa ekologicznego to płody rolne nieprzetworzone oraz produkty z nich powstałe, w tym także zwierzęta oraz produkty i przetwory pochodzenia zwierzęcego, które zostały wyprodukowane metodami ekologicznymi.

Za producenta uważa się osobę fizyczną lub osobę prawną produkującą, przetwarzającą lub wprowadzającą do obrotu produkty rolnictwa ekologicznego. System gospodarowania powinien być prowadzony w możliwie największym stopniu naturalnymi metodami produkcji, nie naruszające równowagi przyrodniczej.

W szczególności polega na stosowaniu:

• płodozmianu i innych naturalnych metod utrzymywania lub podwyższania biologicznej aktywności i żyzności gleby,
• nawozów organicznych, środków ochrony roślin i środków żywienia zwierząt uzyskiwanych inaczej niż w drodze przemysłowej syntezy chemicznej,
• materiału siewnego oraz rozmnożeniowego otrzymywanego z roślin, które co najmniej przez jedno pokolenie, a w przypadku roślin wieloletnich co najmniej przez dwa sezony wegetacyjne,
• doboru gatunków i odmian roślin oraz gatunków i ras zwierząt, uwzględniającego ich naturalną odporność na choroby, w szczególności wykorzystującego populacje i rasy miejscowe.

Zwierzęta utrzymywane w ekologicznym gospodarstwie rolnym mogą pochodzić tylko z ekologicznych gospodarstw rolnych.

Przy powiększaniu stada zwierząt do 10% klaczy i krów oraz do 20% owiec, kóz i loch może pochodzić spoza ekologicznego gospodarstwa rolnego. Dopuszcza się, aby samce pochodziły spoza ekologicznego gospodarstwa rolnego. W rozrodzie zwierząt zabrania się używania zarodków - dopuszczona jest inseminacja. Liczba zwierząt nie powinna wpływać niekorzystnie na środowisko naturalne, przyjmując, że w wyprodukowanym przez nie, w ciągu roku, nawozie ilość azotu przypadającego na 1 ha nie przekroczy 170 kg.

Powinien być zapewniony dobór gatunków roślin uprawnych, który gwarantuje samowystarczalność w zakresie środków żywienia zwierząt. Żywienie zwierząt roślinożernych opiera się na jak największym wykorzystaniu pastwisk, a co najmniej 60% suchej masy dziennej porcji żywieniowej obejmuje pokarm z wypasu, pasze świeże, suszone lub kiszonki. W żywieniu drobiu udział zbóż powinien wynosić co najmniej 65%. Zwierzęta po urodzeniu należy karmić mlekiem matki; okres karmienia cieląt powinien wynosić co najmniej 3 miesiące, owiec i kóz 45 dni, a trzody 40 dni.

Do najważniejszych zasad, na których opiera się rolnictwo ekologiczne, należą:

• utrzymywanie i podwyższanie żyzności gleby - stanowiącej kryterium poprawności gospodarowania - poprzez stosowny płodozmian oraz właściwe nawożenie organiczne (komposty, nawozy zielone, obornik),
• dbałość o utrzymanie okrywy roślinnej (uprawa międzyplonów), w celu podtrzymania aktywności biologicznej gleby oraz ochrony przed erozją,
• maksymalne zamknięcie obiegu materii w gospodarstwie, pojmowanym jako trwały agrosystem ekologiczny; gospodarstwo rolne stanowi "organiczną" całość (jednostkę bilansu ekologicznego i ekonomicznego),
• równowaga produkcji roślinnej i zwierzęcej, wyrażająca się w samowystarczalności paszowo-nawozowej gospodarstwa,
• zapewnienie zwierzętom gospodarskim warunków bytowych zgodnych z ich potrzebami gatunkowymi oraz oparcie żywienia na paszach własnych, z wykluczeniem dodatków syntetycznych,
• dążenie do utrzymania bogactwa gatunkowego roślin i zwierząt, także dziko żyjących, w obrębie gospodarstwa (utrzymanie genetycznej różnorodności w gospodarstwie),
• kształtowanie i pielęgnacja bogatego, zróżnicowanego krajobrazu rolniczego.

W krajach Europy zachodniej obserwuje się powiększanie udziału gospodarstw ekologicznych w ogólnej liczbie gospodarstw i prawdopodobnie to zjawisko będzie się nasilać. Wysoki odsetek użytków rolnych uprawianych metodami ekologicznymi występuje głównie w Austrii Niemczech, Szwajcarii, Szwecji i Włoszech. Należy podkreślić, że produkcja metodami ekologicznymi ma także niebagatelne znaczenie w ochronie środowiska naturalnego.