Przemysł drobiarski generuje duże ilości odpadów, które w procesie biologicznego przetwarzania stanowią szereg problemów. Ilość odpadów i emisja zanieczyszczeń powstających w czasie chowu i hodowli drobiu zależy od wielkości ferm oraz przyjętych technologii. W procesie chowu i hodowli drobiu wyróżnia się następujące źródła powstawania odpadów:
- padlina (ptaki padłe i ubite z konieczności oraz padłe w wyniku epidemii);
- odpady weterynaryjne;
- opakowania po preparatach do mycia i dezynfekcji kurników;
- maty dezynfekcyjne;
- odzież ochronna;
- pomiot/obornik, jeżeli nie jest przekazywany jako nawóz naturalny;
- zużyte elementy oświetleniowe (świetlówki i lampy rtęciowe).
Warunki ogólne gospodarowania odpadami
Miejsce przeznaczone do magazynowania odpadów powinno posiadać szczelne i utwardzone podłoże, zabezpieczone przed dostępem osób postronnych i zwierząt, oraz negatywnym wpływem na środowisko. Odpady należy magazynować selektywnie zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa zdrowia ludzi, w szczególności w sposób uniemożliwiający zmieszanie różnych rodzajów odpadów, przedostanie się substancji w nich zawartych do środowiska gruntowo-wodnego, oraz tak aby zapewnić bezpieczny załadunek.
Miejsce magazynowania odpadów weterynaryjnych należy zabezpieczyć przed dostępem osób nieupoważnionych, a także przed dostępem owadów, gryzoni i innych zwierząt oraz jest przeznaczone tylko do magazynowania odpadów weterynaryjnych. Po usunięciu zakaźnych odpadów weterynaryjnych pomieszczenie dezynfekuje się oraz myje.
Czas magazynowania odpadów nie może przekraczać terminów określonych ustawą o odpadach. Miejsce magazynowania odpadów niebezpiecznych powinno być oznakowane i zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych. Odpady mogą być przekazywane podmiotom gospodarczym posiadającym ważne zezwolenia wydane na podstawie obowiązujących przepisów.
Źródła powstawania odpadów, miejsce i sposób magazynowania, sposoby gospodarowania odpadami.
- Odpady niebezpieczne
Lp. |
Rodzaj odpadu |
Powstawanie odpadów |
Magazynowanie odpadów |
Sposób postępowania z odpadami |
1. |
Zwierzęta padłe i ubite z konieczności oraz odpadowa tkanka zwierzęca, wykazujące właściwości niebezpieczne. |
Odpady powstają na terenie fermy w przypadku wystąpienia gwałtownego i niekontrolowanego pomoru hodowanych ptaków. |
Odpady należy czasowo magazynować w chłodni do czasu przekazania specjalistycznej firmie posiadającej koncesję na transport i unieszkodliwienie odpadów niebezpiecznych. |
Odpady należy czasowo magazynować w chłodni, następnie niezwłocznie przekazać specjalistycznej firmie. |
2. |
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy. |
Zużyte, zdemontowane źródła światła (świetlówki) służące do oświetlenia budynków inwentarskich i obiektów towarzyszących. |
Odpady są magazynowane w opakowaniach, w których zostały zakupione. |
Odpady należy przekazać uprawnionym odbiorcom do dalszego zagospodarowania. |
- Odpady inne niż niebezpieczne
Lp. |
Rodzaj odpadu |
Powstawanie odpadów |
Magazynowanie odpadów |
Sposób postępowania z odpadami |
1. |
Zwierzęta padłe i ubite z konieczności. |
Odpady powstają na terenie fermy w wyniku upadków w trakcie chowu. |
Padłe i ubite kury systematycznie usuwane są z kurnika i czasowo magazynowane w chłodni do czasu przekazania specjalistycznej firmie. |
Odpady odbierane są przez firmę posiadającą pozwolenie na transport i unieszkodliwienie tego rodzaju odpadów. |
2. |
Opakowania z tworzyw sztucznych. |
Odpady powstają na terenie fermy. Są to opakowania po środkach dezynfekcyjnych oraz po witaminach stosowanych w żywieniu drobiu. |
Odpady na bieżąco umieszczane są w workach foliowych, jednorazowego użycia przeznaczonych do gromadzenia tego rodzaju odpadów. |
Odpady są przekazywane uprawnionym odbiorcom do dalszego zagospodarowania. |
3. |
Opakowania metalowe. |
Odpady powstają na terenie fermy. Są to opakowania po zużytych surowcach i materiałach używanych w produkcji. |
Zużyte opakowania metalowe magazynowane są w kontenerze (pojemniku) przeznaczonym do magazynowania złomu ustawionym w wydzielonym miejscu na terenie posesji. |
Odpady po zebraniu większej ilości przekazywane są do punktu skupu złomu. |
4. |
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (ścierki) i ubrania ochronne. |
Odpady powstają na terenie fermy jako zużyte materiały filtracyjne (filtry workowe używane w silosach na paszę). |
Odpady magazynowane są w workach lub pojemnikach przeznaczonych do gromadzenia tego rodzaju odpadów. |
Odpady przekazywane są podmiotom posiadającym odpowiednie zezwolenia i przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania. |
5. |
Zużyte urządzenia. |
Odpady powstają w wyniku zużycia lub zepsucia części wyposażenia instalacji do chowu drobiu, w tym części urządzeń sterujących, części taśmociągów itp. |
Przechowywane są w pomieszczeniu magazynowym, a następnie przekazywane do uprawnionych odbiorców. |
Odpady przekazywane są do odzysku lub unieszkodliwiania podmiotom posiadającym odpowiednie zezwolenia. |
6. |
Odpady betonu oraz gruz z rozbiórek i remontów. |
Odpady betonu i gruzu powstawać będą niecyklicznie, w czasie remontów, przebudowy hali produkcyjnej i pomieszczeń towarzyszących. |
Odpady będą odbierane przez podmioty dokonujące remontów lub czasowo magazynowane w jednym, wydzielonym miejscu na placu obok budynku hodowlanego. |
Odpady przekazywane są do odzysku lub unieszkodliwiania firmom posiadającym stosowne zezwolenie w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami. |
7. |
Żelazo i stal |
Odpad powstaje w trakcie napraw i konserwacji silosów paszowych lub innych metalowych elementów instalacji. |
Odpady czasowo należy magazynować w wydzielonym kontenerze przeznaczonym do magazynowania złomu. |
Odpady przekazywane są po zebraniu większej ilości do punktów skupu złomu. |
8. |
Opakowania z papieru i tektury |
Opakowania po produktach zużytych w związku z eksploatacją instalacji :papier pakowy, kartony, tektura, sklejka tekturowa. |
Oznakowane worki lub pojemniki w wyznaczonym pomieszczeniu. |
Odpady przekazuje się uprawnionym odbiorcom posiadającym wymagane zezwolenia w zakresie zbierania lub przetwarzania . |
9. |
Odchody zwierzęce |
Mieszanina przefermentowanych odchodów kurzych. |
Najczęściej nie są magazynowane na terenie fermy. |
Odpad bezpośrednio po wytworzeniu jest przekazywany uprawnionym podmiotom prowadzącym zagospodarowanie odpadów w procesach : przekształcania termicznego, składowania na składowisku odpadów lub produkcji biogazu , lub kompostowni. |
Opłaty za korzystanie ze środowiska. W gospodarstwie zajmującym się hodowlą drobiu należy prowadzić ewidencję wytwarzanych odpadów. Ewidencja odpadów jest ustawowym obowiązkiem dokumentowania ilości oraz sposobów gospodarowania odpadami. Składa się z dwóch części. Pierwsza związana jest z bieżącą ewidencją odpadów (dotyczącą wytwarzania, przekazywania, transportu odpadów oraz poddawania ich odzyskowi lub unieszkodliwianiu), druga zaś z coroczną sprawozdawczością sporządzoną na podstawie pierwszej.
Posiadacz odpadów prowadzący ewidencję, zobowiązany jest do sporządzenia i przekazania zbiorczych zestawień danych o:
- rodzajach i ilości odpadów,
- sposobach gospodarowania nimi,
- instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Podmioty zobowiązane do sporządzenia rocznego sprawozdania o odpadach i gospodarowaniu odpadami, sporządzają go w terminie do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy Marszałkowi Województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania, zbierania lub przetwarzania odpadów.
Katarzyna Guzek