Zboża jare:

Pszenica jara – charakterystyka odmian pszenicy jarej zalecanych do uprawy na obszarze 

                          woj. lubelskiego.

1 – Atrakcja

2 – Goplana

3 – Merkawa

4 – Rusałka

5 – Alibi

6 – Frajda

7 – Harenda

       Listę odmian zalecanych w pszenicy jarej na województwo lubelskie opracowano na podstawie wyników uzyskanych ze ścisłych eksperymentów polowych prowadzonych w trzech punktach doświadczalnych woj. lubelskiego. Badania realizowano w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego  (PDO) w  woj. lubelskim w latach 2018-2020.

 

 

 

Tabela 1. Pszenica jara plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).

 

 

 

Lp.

 

 

 

Odmiana

 

 

Rok wpisania do krajowego rejestru 

/ rok włączenia do LOZ

 

 

Plon ziarna średnia

(2018-2020)

 

                       Hodowca

 

a1

 

a2

Wzorzec dt/ha

60,4

67,5

jakościowe (grupa A)

1

Atrakcja

2018/2020

105

104

Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR

2

Goplana 

2015/2017

103

103

DANKO Hodowla Roślin Choryń

3

Merkawa *

2019/2021

105

106

Hodowla Roślin Smolice Grupa IHAR Kobylin

4

Rusałka

2016/2018

100

100

Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR

chlebowe (grupa B)

1

Alibi *

2019/2021

107

104

Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR

2

Frajda

2017/2019

102

103

Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR

3

Harenda

2014/2016

102

102

Małopolska  Hodowla Roślin Kraków

 

Wzorzec – średnia z  wszystkich badanych odmian

* - średni plon z lat 2019-2020

a1 – przeciętny  poziom agrotechniki

a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty                   

       wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)

 

Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy

                Opisowej Odmian  ( COBORU  2020).

Lp.

Odmiana

Wysokość

roślin (cm)

Wyleganie

1-9°

Porastanie

1-9°

Wyrównanie ziarna

>2,5mm  w %

Ilość glutenu mokrego  1-9°

Mączniak

1-9°

Rdza  Brunatna

1-9°

Brunatna plamistość liści 9°

Septorioza

liści 1-9°

Septorioza plew

1-9°

1

Atrakcja

88

6,9

4

58

6

8,2

7,4

7,4

7,1

7,2

2

Goplana 

85

7,0

6

68

8

8,2

7,3

7,3

7,2

7,7

3

Merkawa

87

7,6

5

79

8

8,4

7,3

7,4

7,1

7,3

4

Rusałka

85

7,1

5

77

9

7,7

7,0

7,5

7,1

7,4

5

Alibi

91

7,0

3

86

9

8,0

8,1

7,5

7,4

7,7

6

Frajda

85

7,0

6

75

9

7,9

6,9

7,4

7,0

7,4

7

Harenda

84

7,7

5

67

6

7,9

8,1

7,6

7,3

7,7

 

Skala 1 - 9° - 9 wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.

 

Atrakcja - jakościowa odmiana chlebowa (grupa A). Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na choroby podstawy źdźbła, rdzę żółtą, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i brunatną plamistość liści – średnia. Rośliny dość wysokie o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren mała do bardzo małej, wyrównanie ziarna słabe do bardzo słabego, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie mała, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka i ilość glutenu dość duże. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W trzyletnim cyklu badań uzyskano plon ziarna w wysokości 105% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 104% wzorca w technologii intensywnej, pierwszy rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

 

Goplana – Odmiana  jakościowa (grupa A). Plenność dobra. Odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną – dość duża, na  rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozy liści, septoriozę  plew oraz fuzariozę kłosów – średnia. Rośliny średniej wysokości, o  małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie słabe, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania  duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej. Wskaźnik sedymentacji SDS  duży. Ogólna wydajność mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w wysokości 103% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, piąty rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

 

Merkawa – Jakościowa odmiana chlebowa (grupa A). Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na rdzę brunatną, rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozy liści i septoriozę plew – średnia, na choroby podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów – dość mała. Rośliny dość niskie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie dość mała, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W dwuletnim  cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w wysokości 105% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 106% wzorca w technologii intensywnej,  pierwszy  rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

Rusałka – Odmiana  jakościowa (grupa A). Plenność dość dobra lub dobra do bardzo dobrej. Z uwagi na małą do bardzo małej odporności na rdzę żółtą odmiana zalecana jest do uprawy przy zastosowaniu ochrony fungicydowej. Odporność na brunatną plamistość liści – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozy liści i fuzariozę  kłosów - średnia, na septoriozę plew – dość mała, na rdzę żółtą- mała do bardzo małej. Rośliny średniej wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym  duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu  duża. Wskaźnik sedymentacji SDS duży do bardzo dużego. Ogólna wydajność  mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w wysokości 100% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, czwarty rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

 

Alibi – Odmiana chlebowa (grupa B). Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na rdzę brunatną i septoriozy liści – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, brunatną plamistość liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę żółtą – dość mała. Rośliny wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie bardzo dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu bardzo duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W dwuletnim  cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w wysokości 107% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 104% wzorca w technologii intensywnej,  pierwszy  rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

Frajda – Odmiana  chlebowa  (grupa B). Odporność na mączniaka prawdziwego, brunatną plamistość liści i fuzariozę  kłosów dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, rdzę żółtą, septoriozę liści, septoriozy plew  średnia. Rośliny o średniej wysokości, o przeciętnie odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie ziarna mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu bardzo duża. Wskaźnik sedymentacji SDS duży. Ogólna wydajność  mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim  uzyskano plon ziarna w wysokości 102% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 103% wzorca w technologii intensywnej,  wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, trzeci rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

 

Harenda– Odmiana chlebowa (grupa B). Odporność na rdzę brunatną – duża, na choroby podstawy źdźbła, brunatną plamistość liści, septoriozę liści, septoriozę plew oraz fuzariozę kłosów – dość duża, na mączniaka prawdziwego – średnia. Rośliny średniej wysokości o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia  średni, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość duże, gęstość w stanie zsypnym dość mała, liczba opadania duża. Zawartość białka i ilość glutenu dość duża. Wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Wydajność ogólna  mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża. W trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w wysokości 102% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, szósty rok na LOZ dla Lubelszczyzny.

 

Jęczmień jary – charakterystyka odmian jęczmienia jarego zalecanych do uprawy na  

                               obszarze  woj. lubelskiego.

 

1 – KWS Olof

2 – KWS Fantex

3 – Mecenas

4 – MHR Fajter

5 – MHR Filar

5 – Radek

6 – Rezus

 

Lista zalecanych odmian do uprawy jęczmienia jarego na obszarze województwa lubelskiego została sporządzona na podstawie badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO). Doświadczenia polowe realizowano w czterech punktach doświadczalnych w województwie. Zalecane odmiany wybrano spośród badanych odmian w latach 2018-2020.

 

                                         

Tabela 5. Jęczmieni jary plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca). 

 

 

 

Lp.

 

 

 

Odmiana

 

 

Rok wpisania do krajowego rejestru

/ rok włączenia do LOZ

 

 

Plon ziarna średnia

(2018-2020)

 

 

 

Hodowca

 

a1

 

a2

Wzorzec dt/ha

53,7

60,1

1

KWS Fantex* P

2019/2021

105

104

KWS Lochow Polska Kondratowice

2

KWS Olof       P

2010/2012

102

102

KWS Lochow Polska Kondratowice

3

Mecenas *       P

2019/2021

104

104

Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR

4

MHR Fajter    P

2018/2020

107

106

Małopolska  Hodowla Roślin Kraków

5

MHR Filar *

2019/2021

103

104

Małopolska  Hodowla Roślin Kraków

6

Radek             P

2015/2019

104

104

Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR

7

Rezus             P

2018/2020

103

104

Hodowla Roślin Smolice Grupa IHAR Kobylin

 

Wzorzec – średnia z  wszystkich badanych odmian

* - średni plon z lat 2019-2020

P  – odmiana pastewna

a1 – przeciętny  poziom agrotechniki

a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty                   

       wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)

 

Tabela 6. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy. Opisowej Odmian  ( COBORU  2020).

Lp.

Odmiana

Wysokość

roślin (cm)

Wyleganie

1-9°

Wyrównanie ziarna

>2,5mm  w %

Zawartość białka

( N x 6,25 ) skali 9°

Mączniak

1-9°

Plamistość siatkowa

1-9°

Rdza jęczmienia

1-9°

Rynchosporioza

1-9°

Ciemnobrunatna plamistość 1-9°

1

KWS Fantex

68

6,8

81

5

8,4

7,2

7,5

8,1

7,8

2

KWS Olof       

70

6,4

77

5

8,0

7,5

8,2

8,0

7,9

3

Mecenas

74

6,2

83

6

7,5

7,0

7,5

8,0

7,1

4

MHR Fajter  

69

6,1

84

5

8,1

7,4

7,8

8,2

7,9

5

MHR Filar

66

6,7

80

5

7,4

7,0

7,6

7,7

7,0

6

Radek             

74

6,5

80

5

8,4

7,4

8,0

7,9

8,0

7

Rezus            

73

6,2

85

5

7,1

7,5

7,6

7,8

7,8

 

Skala 1 - 9° - 9 wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.

 

 KWS Fantex – Odmiana typu pastewnego. Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego i rynchosporiozę – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość mała, zawartość białka w ziarnie, wyrównanie ziarna i gęstość ziarna w stanie zsypnym średnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w dwuletnim cyklu badań uzyskała 105% wzorca na a1 i 104% wzorca na a2, pierwszy  rok na liście odmian zalecanych do uprawy na Lubelszczyźnie.

 

KWS Olof – Odmiana typu pastewnego. Odporność  na mączniaka prawdziwego i  czarną plamistość – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia. Rośliny średnio wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość słabe,  gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Zawartość białka w ziarnie mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań  uzyskała 102% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, dziesiąty  rok  na liście odmian zalecanych do uprawy na Lubelszczyźnie.

 

Mecenas – Odmiana typu pastewnego. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia, na mączniaka prawdziwego i ciemnobrunatną plamistość – dość mała. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren, zawartość białka w ziarnie i gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duże, wyrównanie ziarna średnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w dwuletnim cyklu badań uzyskała plon ziarna w wysokości 104% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, pierwszy rok na LOZ  dla woj. lubelskiego.

 

 

MHR Fajter - Odmiana typu pastewnego. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość – dość duża, na mączniaka prawdziwego i rynchosporiozę – średnia. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań uzyskała plon ziarna w wysokości 107% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 106% wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, drugi rok na LOZ  dla woj. lubelskiego.

 

MHR Filar – Odmiana typu pastewnego. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na plamistość siatkową i rdzę jęczmienia – średnia, na mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – dość mała. Rośliny niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny.

Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna i zawartość białka w ziarnie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w dwuletnim cyklu badań uzyskała plon ziarna w wysokości 103% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 104% wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, pierwszy rok na LOZ  dla woj. lubelskiego.

 

Radek – Odmiana typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Odporność na mączniaka  prawdziwego i ciemnobrunatną plamistość – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia. Rośliny dość wysokie o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka w ziarnie średnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań uzyskała plon ziarna w wysokości 104% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, trzeci rok na LOZ  dla woj. lubelskiego.

 

Rezus – Odmiana typu pastewnego. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na plamistość siatkową – dość duża, na rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na mączniaka prawdziwego – dość mała. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna i gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duże. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań  uzyskała 103% wzorca na a1 i 104% wzorca na a2, drugi  rok  na liście odmian zalecanych do uprawy na Lubelszczyźnie.

 

 

Oprac. Piotr Pszczółkowski, COBORU