Ochrona upraw warzyw gruntowych przed szkodnikami rokrocznie przysparza wiele problemów. Powodem złej oceny terminu nalotu szkodników na uprawy jest brak systematycznie przeprowadzanej lustracji oraz zmieniające się rokrocznie warunki pogodowe. W uprawach kapustnych gdzie najgroźniejszym szkodnikiem jest śmietka kapuściana lustracje powinny być wykonywane na przełomie kwietnia i maja, kiedy gleba osiągnie 10°C. Muchy wiosennego pokolenia odwiedzają wtedy kwitnące chwasty i rośliny uprawne w celu uzupełnienia braków pokarmowych.
Samice muchówek składają jaja na szyjce korzeniowej roślin krzyżowych lub w jej sąsiedztwie pod gródkami gleby. W maju ma miejsce masowy wylęg larw. Larwy letniego pokolenia żerują od połowy czerwca aż do połowy lipca. Jesienne pokolenie uszkadza rośliny w sierpniu i we wrześniu. Monitorowanie odbywa się przy pomocy pułapek zapachowych, przynajmniej 2szt. na 1ha plantacji. Na plantacjach wczesnych kapustnych ustawiamy pułapki od pierwszej dekady kwietnia do połowy pierwszej dekady maja. Na plantacjach późnych odmian warzyw kapustnych pułapki ustawiamy od połowy lipca do połowy pierwszej dekady września. W przypadku zastosowania pułapek zapachowych: odłowienie powyżej 2 muchówek dziennie przez 2 kolejne dni. Po odłowieniu muchówek stosować preparaty z grupy neonikotynoidów zarejestrowanych w danej uprawie.
W uprawie korzeniowych lustrację wykonujemy na obecność połyśnicy marchwianki, której masowy lot pierwszego pokolenia przypada na miesiąc maj. W tym czasie samice składają jaja w sąsiedztwie szyjki korzeniowej roślin żywicielskich. Poza marchwią, larwy mogą żerować także na korzeniach pietruszki, pasternaku i selera. Rozwój larw trwa 3-4 tygodnie, w którym to okresie wyrządzają największe szkody. Dojrzałe larwy tego pokolenia, głównie w czerwcu przechodzą do gleby tworząc bobówkę. Wylot drugiego pokolenia połyśnicy zaczyna się z reguły w drugiej połowie lipca i może trwać do połowy września. Larwy tego pokolenia żerują w korzeniach, aż do jesiennych zbiorów (październik, listopad). Monitoring nalotu muchówek (samic)na plantację prowadzi się przy użyciu żółtych tablic lepowych. Dla ustalenia nalotu pierwszego pokolenia połyśnicy, tablice lepowe ustawia się na polu od drugiej dekady maja do połowy czerwca. Progiem zagrożenia jest odłowienie w ciągu kolejnych 3 dni co najmniej 2 muchówek pierwszego pokolenia połyśnicy. W przypadku drugiego pokolenia progiem zagrożenia jest średnio od 0,75 do 1 muchówki. Zabieg ochrony wykonuje się po 2-3 dniach od ustalenia zagrożenia na tablicach lepowych, powtarzając go po 5-7 dniach preparatem z grupy neonikotynoidów zarejestrowanym w danym gatunku.
Karol Kłopot
