W związku ze zbliżającym się sezonem zbiorów owoców i warzyw przypominamy o obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego żywności na etapie produkcji pierwotnej. Osoby zajmujące się produkcją pierwotną są zobowiązane do dokonania rejestracji prowadzonej działalności do właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

Produkcja podstawowa (pierwotna) oznacza produkcję, uprawę roślin lub hodowlę zwierząt w celu pozyskania tzw. produktów podstawowych, w tym zbiory, dojenie, łowiectwo, rybołówstwo, zbieranie runa leśnego. Produkty pierwotne to:

  • produkty pochodzenia roślinnego - zboża, owoce, warzywa, zioła, grzyby hodowlane;
  • pochodzenia zwierzęcego, - jaja, surowe mleko, miód, produkty rybołówstwa, żywe małże;
  • zbieranie w naturalnym środowisku produktów zarówno pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego, czyli : jagody, jeżyny, grzyby, ślimaki.

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, każdy podmiot działający na rynku spożywczym, w tym rolnik prowadzący produkcję pierwotną tj. rolnicy, sadownicy sprzedający swoje produkty pochodzenia roślinnego do punktu skupu lub bezpośrednio do zakładów sektora spożywczego mają obowiązek rejestracji tej działalności. Rejestracja jest bezpłatna.

Zgłoszenie prowadzenia produkcji roślinnej należy dokonać na określonym wniosku (formularzu) dostępnym na stronie internetowej Powiatowej lub Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (wsselublin.pis.gov.pl).

Państwowa Inspekcja Sanitarna w zakresie bezpieczeństwa żywności pochodzenia roślinnego, nadzór nad produkcją pierwotną prowadzi od etapu zbioru. Nadzór sprawuje nad produkcją podstawową oraz nad działaniami powiązanymi z tą produkcją. Działania powiązane z produkcją podstawową obejmują:

  • transport, magazynowanie, obróbkę surowców (produktów podstawowych) w miejscu produkcji (mycie, czyszczenie, sortowanie…), bez zmiany w sposób znaczący ich charakteru;
  • transport żywych zwierząt;
  • w przypadku produktów pochodzenia roślinnego, produktów rybołówstwa i zwierząt łownych – czynności transportowe związane z dostarczeniem tych produktów, z miejsca produkcji do zakładu.

Niedopełnienie obowiązku złożenia wniosku podlega karze pieniężnej w wysokości do 5000zł, nie mniej niż 1000 zł. Obowiązek nakładania kar pieniężnych przez Państwowych Wojewódzkich Inspektorów Sanitarnych wynika z zapisów art. 103 oraz 104 Ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 nr 594 ze zm.).

Załącznik I część A rozporządzenia (WE) Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. UE L 139 z dnia 30 kwietnia 2004r.), określa ogólne przepisy higieny, dla produkcji podstawowej i powiązanych działań. Brak przestrzegania warunków higienicznych na plantacjach może dyskwalifikować towar, w związku z czym nie powinien być przyjęty do punktu skupu. Należy stosować działania zapobiegawcze m.in.:

  • utrzymywać w czystości obiekty, wyposażenie, pojemniki, skrzynie oraz pojazdy;
  • stosować do podlewania wodę o właściwych parametrach mikrobiologicznych;
  • stosować prawidłowe nawożenie płodów rolnych (zgodnie z dobrą praktyką rolniczą);
  • przestrzegać właściwego używania środków ochrony roślin i biocydów;
  • zapewnić w pobliżu plantacji dostęp do czystej wody do mycia rąk;
  • zapewnić dostęp do toalet stałych lub przenośnych dla wszystkich pracowników;
  • osoby z objawami takimi jak : zakażenia skórne, biegunka, wymioty, owrzodzenia nie powinny zostać dopuszczone do pracy.

Katarzyna Guzek