Bawełnica korówka ( Eriosoma lanigerum ) w Polsce jest gatunkiem jednodomowym występującym tylko na jabłoniach. Rozmnaża się dzieworodnie, samice rodzą larwy, które zimują na częściach nadziemnych drzewa, na szyjce korzeniowej i na korzeniach. Najbardziej odporne na przezimowanie są najmłodsze larwy dla których temperaturą krytyczną jest nagły spadek do – 25 0 C. Ostatnie kilka zim charakteryzowały się bardzo łagodnym przebiegiem bez większych mrozów. Spowodowało to lawinowy wzrost populacji bawełnicy korówki w sadach towarowych na Lubelszczyźnie.
Rozwój larw wiosną rozpoczyna się na przełomie kwietnia i maja. Najczęściej osiedlają się na świeżych ranach po cięciu, na młodych gałęziach, wilkach, odrostach korzeniowych i u nasady ogonków liściowych. W tym okresie populacja tej mszycy szybko wzrasta. Mszyce uszkadzają drzewa wysysając sok roślinny wbijając kłujkę aż do kambium. Zakłóca to proces różnicowania się komórek, prowadząc w końcowym efekcie do tworzenia się charakterystycznych narośli na gałęziach, co utrudnia lub wręcz uniemożliwia przewodzenie i transport składników pokarmowych i wody. Gąbczaste narośla utworzone z delikatnej tkanki i liczne spękania kory ułatwiają infekcje przez grzyby rakotwórcze, co w konsekwencji prowadzi do zamierania zaatakowanych części drzew. Rozwój bawełnicy korówki widocznie słabnie, pozornie prawie zanikając w gorących miesiącach lipcu i sierpniu, by nasilić się znowu późnym latem i jesienią w okresie przed zbiorczym i w trakcie zbioru utrudniając pracę zbieraczom. Mszyce bawełnicy korówki brązowej barwy pokryte są białym woskowym, lepkim nalotem w postaci nici długości 2 mm przypominającym kłaczki waty cukrowej. Taka naturalna osłona skutecznie chroni szkodnika przed bezpośrednim kontaktem z insektycydami o działaniu kontaktowym i żołądkowym. Skuteczne preparaty o działaniu gazowym zostały wycofane. W Programie Ochrony Roślin Sadowniczych na 2020 rok w zaleceniach pozostały tylko dwie substancje czynne - acetamipryd i spirotetramat możliwy do zastosowania tylko 1 raz w sezonie wegetacyjnym. Jest to asortyment zdecydowanie niewystarczający w prowadzeniu skutecznej walki z tym groźnym z gospodarczego punktu widzenia szkodnikiem. Lubelscy sadownicy z niepokojem rozpoczynają sezon ochrony w sadach jabłoniowych, oczekując na nowe skuteczne preparaty. Trwają prace nad rejestracją w jabłoniach na polskim rynku insektycydu z nową substancją czynną sulfoksaflor, który był testowany w Sadzie DW LODR Końskowola i w sadowniczych gospodarstwach wdrożeniowych z dobrym skutkiem zwalczania między innymi bawełnicy korówki.
Zdzisław Partyka
